Nga Arben MALAJ

Këmbëngulni të merrni paketën që kërkoni ju dhe jo atë që ju rekomandojnë shitësit e paketave të kompanive celulare!

Unë i fitova dy përballje me dy kompani celulare.

Fitorja e parë – ligjore dhe profesionale. Kompania që nuk respektonte kontratën për mbulimin e gjithë territorit të Shqipërisë, gjë që rezultoi jo e vërtetë, pranoi kërkesën për ndërprerjen e menjëhershme të kontratës dhe pa asnjë penalitet për mua si klient i tyre.

Fitorja e dytë gjithashtu juridike dhe profesionale – pononjesit e saj në shërbim të klientëve tek kompania e re më bëri presion mashtrues të blija një paketë që ishte 50% më e shtrenjtë se ajo që përzgjodha unë. Punonjësit e saj pa etikë minimale shërbimi dhe komunikimi, ndoshta trajnohen ashtu, kërkonin të bllokonin blerjen e paketës 1.000 lekë, sepse, sipas tyre, duhej të isha “klient besnik” – koncept që mund të sjellë bonuse apo zbritje, por jo të bllokojë të tjerët të blejnë paketën më të lirë, të cilën ata vetë e kanë përfshirë në katalogun e paketave të tregtueshme.

Kompanitë telefonike kanë krijuar një sistem mbajtjeje peng të çdo klienti, duke u krijuar atyre detyrime dhe penalitete të larta, të panjohura për shumë kohë dhe tepër të rënda, deri tek bllokimi i llogarive nëpërmjet përmbaruesve privatë. Ditën që klienti ndërpret marrëdhëniet me një kompani, bllokimi i detyrimeve të mëtejshme financiare duhet të fillojë atë ditë.

Të gjitha justifikimet mashtruese, si “duhet të presësh faturën e re” ose “kur vjen fatura e muajit tjetër”, janë abuzive. Argumenti i tyre është: “po ti ke përdorur disa ditë të muajit të ri dhe duhet të presësh faturën në muajin tjetër”.

Ky veprim abuziv, bllokues dhe krijues i penaliteteve të panevojshme duhet të ndërpritet me rregulloret imponuese të AKEP dhe sipas direktivave më të mira në këtë fushë.

AKEP është i prekur rëndë nga paaftësia, mungesa e iniciativës për të mbrojtur konsumatorët – që është qëllimi final pse ata krijohen me ligj të veçantë dhe shpërblehen me paga e sisteme të tjera përfitimesh maksimale.

Sistemi i apelimit tek kompanitë është i paqartë dhe i vështirë, ndërsa tek AKEP akoma më i vështirë, me përgjigje gjithnjë evazive dhe jo të drejtpërdrejta, të thjeshta dhe lehtësisht të kuptueshme për çdo klient, qoftë edhe për ata me arsim fillor.

AKEP, sipas shumë analistëve, është më shumë një zgjatim i kompanive telefonike për të maksimizuar fitimet e tyre në dëm të konsumatorëve.

Mos u dorezoni- deonoonconi ne rrjetet sociale , por duke filluar tek AKEP dhe komsioni parlamentare qe mbulon kete sektor kritike te ekonomise dhe enetet rregullatore perkatese.

Ja sa shqetësuese janë këto abuzime kudo në botë:

Skandalet më kryesore të kompanive celulare (jo vetëm në Shqipëri, por edhe në BE, SHBA dhe rajon) lidhen me **penalizime të fshehta dhe kosto indirekte**, të cilat shpesh nuk kuptohen nga konsumatorët deri sa përballen me pasoja financiare të padrejta. Ja disa nga praktikat më të njohura:

1. **Tarifat e fshehura dhe paketat e detyruara**

* Kompanitë shpesh reklamojnë çmime të ulëta, por më pas u shtojnë klientëve kosto shtesë për “aktivizim”, “administrim”, apo “shërbime ekstra” që nuk janë kërkuar nga konsumatori.

* Shembull tipik: në Shqipëri dhe Kosovë, konsumatorët shpesh janë ankuar se aktivizohen shërbime me pagesë (muzikë, horoskop, aplikacione lojërash) pa kërkesën e tyre.

—

2. **Penalitetet për ndërprerjen e kontratës**

* Në shumicën e rasteve, edhe pasi konsumatori ndërpret kontratën, kompania vijon ta faturojë për muajt e mbetur, duke pretenduar se “marrëveshja është e detyrueshme deri në fund”.

* Ky është një abuzim i drejtpërdrejtë: konsumatori nuk përdor më shërbimin, por detyrohet të paguajë për të, ndryshe i bllokohen llogaritë përmes përmbaruesve privatë.

—

3. **Imponimi i paketave më të shtrenjta**

* Shumë klientë nuk lejohen të blejnë paketat më të lira (edhe pse janë publike në katalog). Punonjësit shpesh përdorin justifikime të tilla si “vetëm për klientë besnikë”, “vetëm për studentë” apo “nuk është e disponueshme në zonën tuaj”.

* Në realitet, ky është një mashtrim i mirëorganizuar për të detyruar klientët të paguajnë më shumë.

—

4. **Roaming i padrejtë dhe tarifimi i dyfishtë**

* Pavarësisht rregulloreve të BE-së që e ndalojnë, disa kompani vazhdojnë të tarifojnë më shtrenjtë në roaming, sidomos në kufij dhe zona të paqarta mbulimi, ku telefoni lidhet automatikisht me rrjetin e një shteti tjetër.

* Kjo i kushton konsumatorëve shuma të mëdha pa paralajmërim.

—

5. **Mungesa e mbulimit real, ndryshe nga premtimi kontraktual**

* Kompanitë premtojnë “mbulim kombëtar 99%”, por në shumë zona rurale sinjali është i dobët ose mungon fare.

* Konsumatori paguan një çmim të plotë për një shërbim që nuk e merr realisht. Ky është shkelje kontrate, por pak raste përfundojnë në gjykatë.

—

6. **Zvarritja e faturimit dhe gjenerimi i penaliteteve**

* Kompanitë shpesh vonojnë me qëllim lëshimin e faturave, duke i dërguar konsumatorit fatura të dyfishta ose me vonesë.

* Më pas, përdorin argumentin “ke përdorur shërbimin disa ditë të muajit të ri” për të mbajtur klientin në borxh edhe një muaj tjetër.

—

7. **Shitja e të dhënave të klientëve**

* Në disa vende janë dokumentuar raste ku kompanitë kanë shitur të dhënat e përdoruesve (numra telefoni, zakone të konsumit, vendndodhje) te kompani marketingu.

* Kjo jo vetëm shkel privatësinë, por krijon edhe kosto indirekte për klientin, si bombardim me mesazhe komerciale apo rrezik nga mashtrimet online.

—

8. **“Upgrade” i detyruar i shërbimeve**

* Shumë kompani ndërpresin ofertat e vjetra dhe detyrojnë klientët të kalojnë në paketa më të shtrenjta, edhe pse nuk kanë kërkuar një ndryshim.

* Konsumatori shpesh nuk ka mundësi të qëndrojë në ofertën ekzistuese, duke u detyruar të paguajë më shumë.

—

9. **Kosto të fshehura për internetin dhe kapjen e trafikut**

* Interneti celular shpesh kufizohet ose ngadalësohet sapo klienti tejkalon një kuotë të padeklaruar (thënë ndryshe: “shpejtësi deri në…”).

* Kjo krijon kosto shtesë, sepse konsumatori detyrohet të blejë një paketë të re, ndërkohë që i dukej sikur kishte paguar për përdorim të pakufizuar.

10. Mosrespektimi i ankesave dhe mungesa e transparencës**

10/1 Sistemi i apelimit është i paqartë, i ngadalshëm dhe shpesh i padrejtë.

10/2 Konsumatorët marrin përgjigje të komplikuara, evazive dhe jo të drejtpërdrejta, gjë që i dekurajon të kërkojnë të drejtën e tyre.

Në thelb, skandali më i madh nuk është vetëm tek kompanitë, por tek **entet rregullatore (p.sh., AKEP në Shqipëri)** që nuk mbrojnë konsumatorët. Në shumë raste ato duken më shumë si avokatë të kompanive, sesa si mbrojtës të qytetarëve.