Ambicia e Ankarasë për t’u bërë lojtar kyç në Lindjen e Mesme ndesh kundërshtinë e hapur të Izraelit ndaj përfshirjes së saj në forcën shumëkombëshe të sigurisë në Gazë
Turqia po përpiqet të shfrytëzojë momentin gjeopolitik në Lindjen e Mesme për të rritur ndikimin e saj rajonal, duke llogaritur në marrëdhëniet e privilegjuara me Shtetet e Bashkuara dhe duke synuar të pozicionohet si një aktor i rëndësishëm në menaxhimin e situatës në Gazë. Por kjo ambicie po has rezistencë të fortë nga Izraeli, i cili ka bërë të qartë se Ankaraja nuk është e mirëpritur në çdo forcë të ardhshme ndërkombëtare.
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu deklaroi më 26 tetor se Izraeli “do të vendosë vetë” se cilat shtete mund të jenë pjesë e forcës shumëkombëshe që pritet të vendoset në Gazë pas konfliktit. “Ne kontrollojmë sigurinë tonë. Për çdo forcë ndërkombëtare, Izraeli do të përcaktojë cilat vende janë të papranueshme,” u shpreh Netanyahu, duke aluduar qartësisht për Turqinë.
Këto qëndrime u mbështetën edhe nga Uashingtoni. Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, theksoi më 24 tetor se çdo forcë ndërkombëtare stabilizimi duhet të përbëhet nga “vendet me të cilat Izraeli ndihet rehat”. Kjo i jep Izraelit praktikisht të drejtën e vetos ndaj pranisë turke në mision.
Ndërkohë, Ankaraja ka intensifikuar përpjekjet diplomatike për t’u imponuar si ndërmjetëse në krizë. Turqia kërkon të përfshihet në çdo arkitekturë të ardhshme sigurie në Gazë, duke e parë këtë rol si mundësi për të forcuar pozicionin e saj strategjik në Lindjen e Mesme—sidomos në një moment kur qeveria turke synon të riafirmojë veten si lidere rajonale.
Megjithatë, plani për një forcë shumëkombëshe mbetet ende në letër. Nuk ka mandat të miratuar nga Këshilli i Sigurimit i OKB-së dhe as një marrëveshje të dakordësuar mes palëve kryesore. Deri në përcaktimin e objektivave dhe përbërjes së saj, çështja mbetet teorike—por debati politik dhe diplomatik rreth përfshirjes së Turqisë po tensionon edhe më tej marrëdhëniet Ankara–Jeruzalem.
Turqia, e cila prej vitesh ka rritur ndikimin e saj ushtarak dhe politik në rajon, e sheh Gazën si një portë të re për të fituar rol qendror në skenën e Lindjes së Mesme. Por kundërshtimi i Izraelit dhe pozicionimi i SHBA tregojnë se rruga drejt këtij objektivi është e gjatë dhe e mbushur me pengesa gjeopolitike.
Për momentin, roli i Turqisë mbetet i pacaktuar, por ambicia e saj është e qartë: të jetë pjesë e çdo formule të ardhshme që mban ndikim mbi Gazën dhe rajonin.
About the Author
