Blood Falls, ujëvara e kuqe që del nga akullnaja Taylor, zbulon sekrete miliona vjeçare dhe mund të japë përgjigje për jetën në planetë të tjerë.
Në zemër të Antarktidës ndodhet një nga fenomenet më të çuditshme dhe më intriguese të planetit: Blood Falls, ujëvara që rrjedh e kuqe si gjak nga akullnaja Taylor drejt liqenit të ngrirë Bonney. Për më shumë se një shekull, kjo pamje ka ngjallur kureshtje mes shkencëtarëve dhe ka nxitur teori të panumërta. Sot, falë kërkimeve të avancuara, shkenca ka arritur të zbulojë origjinën e ngjyrës së saj dhe jetën misterioze që fshihet nën kilometra akull.
Fenomeni u identifikua për herë të parë në vitin 1911 nga gjeologu australian Thomas Griffith Taylor, i cili mbeti i habitur nga njolla e kuqe në majën e akullnajës. Fillimisht ai dyshoi se bëhej fjalë për algë të kuqe, por shkenca e asaj kohe nuk mundi të shkojë më tej.
Zbulimi i madh erdhi gati një shekull më vonë. Në vitin 2003, studiuesit nga Universiteti i Alaskës dhe Harvardit zbuluan përmes analizave spektrometrike se ngjyra e kuqe vjen nga oksidi i hekurit, pra uji i “ndryshkur”, që del në sipërfaqe pasi një rezervuar i lashtë uji detar nën akull reagon me oksigjenin e jashtëm. Ky ujë ka mbetur i bllokuar për rreth 5 milionë vjet.
Radarët zbuluan gjithashtu një rrjet kanalesh të fshehura nën akull dhe një depo të madhe kripe (brine), e cila mbetet e lëngshme falë përqendrimit ekstrem të kripës dhe nxehtësisë së çliruar gjatë ngrirjes së akullit përreth.
Pjesa më e jashtëzakonshme e historisë lidhet me jetën nën akull. Në brine janë zbuluar baktere që kanë mbijetuar për miliona vite pa dritë, pa oksigjen dhe pa burime klasike ushqimi. Ato jetojnë duke përdorur chemosynthesis, një proces i rrallë ku energjia merret nga përbërës kimikë, si sulfati dhe hekuri. Kjo krijon një ekosistem të tërë të fshehur, që funksionon në kushte ekstreme.
Ky zbulim ka tronditur botën shkencore dhe ka hapur horizonte të reja për kërkimin e jetës jashtëtokësore. Mjediset nën-akullnore të Blood Falls janë të ngjashme me ato që mendohet se ekzistojnë në hënat Europa të Jupiterit dhe Enceladus të Saturnit, botë të mbuluara nga akull, por me oqeane të lëngshme poshtë. Hulumtuesit besojnë se nëse jeta ka mbijetuar në Blood Falls, atëherë edhe jetët e tjera mund të ekzistojnë në këto mjedise të largëta.
E ardhmja e Blood Falls mbetet e pasigurt, pasi ngrohja globale mund të ndikojë në stabilitetin e akullnajës dhe rezervuarëve nën të. Megjithatë, për momentin, ajo mbetet një laborator i hapur natyror ku shkencëtarët studiojnë kufijtë e jetës dhe historinë e fshehtë të planetit.
Fenomeni i ujëvarës së kuqe është një kujtesë e fuqishme se Toka ende fsheh mrekulli të padukshme, dhe se përgjigjet për universin mund të fshihen në vendet më të papritura.
About the Author
