Studime ndërkombëtare lidhin akrilamidin që formohet gjatë gatimit të bukës, patateve dhe kafesë me rritje të ndjeshme të sëmundjeve kardiovaskulare
Një paralajmërim i ri nga shkencëtarët ka vënë në qendër të vëmendjes ushqime që konsumohen çdo ditë, si buka e thekur, patatet e skuqura dhe kafeja. Sipas ekspertëve, gjatë gatimit të këtyre produkteve në temperatura të larta formohet një kimikat i quajtur acrilamid, i cili mund të rrisë ndjeshëm rrezikun për infarkt në zemër dhe goditje në tru.
Hulumtimi, i publikuar në revistën shkencore Nutrients, ka analizuar dhjetëra studime të kryera që nga viti 2007, ku janë përfshirë mbi 100 mijë persona. Të dhënat tregojnë se individët me konsum më të lartë të acrilamidit kanë pasur rrezik më të madh për ngjarje serioze kardiovaskulare dhe vdekje të lidhura me to.
Sipas shkencëtarëve spanjollë, në rastet me ekspozim më të lartë, rreziku për vdekje nga sëmundjet e zemrës mund të rritet nga 30 deri në 60 për qind, ndërsa në disa grupe të ndjeshme, si personat me rrezik për diabet të tipit 2, kjo shifër arrin edhe më lart. Një studim kinez i përfshirë në analizë tregon se personat me nivele të larta acrilamidi kishin deri në 67 % më shumë gjasa të zhvillonin sëmundje kardiovaskulare brenda një dekade.
Acrilamid formohet kur ushqimet me përmbajtje niseshteje gatuhen, piqen ose skuqen derisa të marrin ngjyrë të errët. Sa më i djegur produkti, aq më i lartë niveli i kësaj substance. Ekspertët shpjegojnë se kjo ndodh për shkak të reaksionit mes sheqernave natyrale dhe temperaturës së lartë.
Megjithëse mekanizmi i saktë se si acrilamid ndikon në zemër nuk është plotësisht i qartë, testet laboratorike sugjerojnë se ai mund të rrisë inflamacionin dhe grumbullimin e yndyrnave në inde, faktorë që lidhen drejtpërdrejt me sëmundjet kardiovaskulare.
Autoritetet shëndetësore këshillojnë që ushqimet të gatuhen deri në një ngjyrë të artë dhe jo të errët, të shmanget djegia e bukës dhe patateve, si dhe të preferohen metoda gatimi si zierja ose avullimi. Sipas specialistëve, ndërgjegjësimi i publikut për këtë rrezik është thelbësor, pasi shumica e njerëzve nuk janë të vetëdijshëm se edhe gatimi në shtëpi mund të prodhojë substanca potencialisht të dëmshme.
About the Author
