
Të dhënat e INSTAT tregojnë se paga mediane mbetet shumë më e ulët se paga mesatare, ndërsa rritja e çmimeve po gërryen fuqinë blerëse të shumicës së punonjësve
Gjysma e të punësuarve në Shqipëri marrin një pagë neto që nuk i kalon 52 mijë lekët në muaj, sipas të dhënave zyrtare të publikuara nga INSTAT për pagën mediane në tremujorin e tretë. Kjo shifër e vendos në qendër të debatit realitetin e vërtetë të të ardhurave të shumicës së punëmarrësve, larg perceptimit që krijohet nga paga mesatare.
Paga mediane përfaqëson pikën ku gjysma e të punësuarve paguhen më pak dhe gjysma më shumë se kjo vlerë. Ndryshe nga paga mesatare, ajo nuk ndikohet nga pagat shumë të larta të një grupi të vogël dhe për këtë arsye konsiderohet një tregues më realist i të ardhurave tipike në ekonomi. Në një treg pune me diferenca të theksuara si ai shqiptar, ky tregues nxjerr në pah hendekun mes statistikës dhe jetesës reale.
Sipas INSTAT, paga mesatare mujore në të njëjtën periudhë ishte rreth 83 mijë lekë, rreth 31 për qind më e lartë se paga mediane. Kjo diferencë tregon qartë se rritja e pagës mesatare ushqehet kryesisht nga rritje të forta të të ardhurave në sektorë apo pozicione të caktuara, ndërsa shumica e punonjësve mbeten shumë poshtë këtij niveli.
Të dhënat historike tregojnë se paga mediane ka shënuar rritje graduale gjatë viteve të fundit, kryesisht si pasojë e rritjes së pagës minimale. Nga rreth 40 mijë lekë në vitin 2021, ajo është ngjitur mbi 63 mijë lekë bruto në vitin 2025. Megjithatë, kjo rritje nuk ka sjellë përmirësim proporcional të mirëqenies, pasi është shoqëruar me inflacion të lartë dhe rritje të ndjeshme të kostove të jetesës.
Shtrenjtimi i qirave, ushqimeve dhe shërbimeve bazë ka bërë që fuqia blerëse, veçanërisht në qytetet e mëdha, të përkeqësohet. Për shumë familje, paga mediane nuk mjafton më për të mbuluar nevojat bazë mujore, duke e kthyer rritjen nominale të pagave në një përfitim kryesisht statistikor.
Ekspertët vlerësojnë se fokusi vetëm te paga mesatare krijon një pasqyrë të shtrembëruar të tregut të punës. Rritja e medianës është një sinjal më i besueshëm për përmirësimin real të të ardhurave, por ajo duhet parë gjithmonë në raport me inflacionin dhe koston reale të jetesës. Në të kundërt, pabarazia mes shifrave dhe realitetit social rrezikon të thellohet edhe më tej.
