Ditën e sotme rrjeti mediatik amerikan “Fox News” i ka dedikuar një artikull ngjarjes së rëndë së vrasjes së gjyqtarit Astrit Kalaja, pak ditē më parë ambientet e Gjykatës së Apelit.
Më poshtë artikulli i përkthyer në shqip.
Më 6 tetor, gjyqtari i Gjykatës së Apelit të Shqipërisë, Astrit Kalaja, u qëllua me armë brenda sallës së gjyqit në Tiranë, ku ai mbikëqyrte një çështje mosmarrëveshjeje pronësore, sipas Komisionit Ndërkombëtar të Juristëve. Kalaja vdiq nga plagët e marra dhe dy të tjerë u plagosën gjatë të shtënave. I dyshuari 30-vjeçar është arrestuar.
Vrasja e Kalasë shpejt u bë alibi në shprehje e një pakënaqësie mbarëkombëtare ndaj gjyqësorit shqiptar.
Ish-ambasadori i Shqipërisë në Shtetet e Bashkuara dhe Kombet e Bashkuara, Agim Nesho, i tha Fox News Digital se reformat e zbatuara pothuajse një dekadë më parë nga Bashkimi Evropian dhe SHBA-ja kishin “për qëllim forcimin e sundimit të ligjit”, por janë “transformuar në një instrument politik, duke minuar institucionet demokratike dhe duke përqendruar pushtetin në duart e ekzekutivit”.
Lideri i Partisë Demokratike të opozitës, Sali Berisha, i tha Fox News Digital se vrasja e Kalajës ishte “një akt i neveritshëm dhe një zile alarmi që nuk duhet injoruar”. Berisha tha se “mbështetja e dukshme që ka fituar akti”, përfshirë krijimin e një GoFundMe tani joaktiv për të mbështetur të drejtat ligjore të vrasësit, tregon një “protestë kundër një gjyqësori jofunksional, kundër një sistemi gjyqësor të korruptuar dhe të politizuar”.Berisha tha se reformat gjyqësore “e lanë vendin pa Gjykatë Kushtetuese dhe pa Gjykatë të Lartë për më shumë se pesë vjet”, duke krijuar një “numër të madh çështjesh të prapambetura” prej rreth 200,000 çështjesh. Ai tha se procesi i verifikimit të personelit gjyqësor u shndërrua në “një gjueti shtrigash kundër magjistratëve që perceptoheshin si të pavarur ose potencialisht me prirje të djathta”.Sipas Berishës, kjo çoi në perdorimin e gjyqesorit kunder opozites.
Një raport i vitit 2020 mbi ndihmën e SHBA-së për Shqipërinë përshkruan përpjekjet amerikane dhe të BE-së për të “rivendosur integritetin e sistemit të drejtësisë në Shqipëri”. Raporti thotë se USAID ndihmoi Gjykatën e Lartë në krijimin e një procedure për të menaxhuar 72% të 35,000 çështjeve të prapambetura.Gjithashtu deklaroi se 125 nga 286 gjyqtarë dhe prokurorë që iu nënshtruan procedurave të verifikimit ishin “shkarkuar për pasuri të pashpjegueshme, lidhje me krimin e organizuar ose paaftësi”, ndërsa 50 gjyqtarë zgjodhën të jepnin dorëheqjen në vend që t’i nënshtroheshin verifikimit.Berisha pretendoi se, pas reformave, tani duhen rreth 15-20 vjet për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve ligjore. “Drejtësia e vonuar është drejtësi e mohuar”, tha Berisha.Avokati Besnik Muçi, ish-prokuror dhe gjyqtar në Gjykatën Kushtetuese të Shqipërisë, i tha Fox News Digital se reformat gjyqësore synonin “të krijonin një sistem drejtësie të besueshëm, të drejtë, të pavarur, profesional dhe të orientuar drejt shërbimeve, i cili është i hapur, i përgjegjshëm dhe efikas”. Ai tha se sistemi i drejtësisë në Shqipëri “ka dështuar në pothuajse të gjitha” parametrat.Muçi tha se numri i çështjeve të prapambetura të gjykatave përbëhet nga rreth 150,000 çështje. Ai gjithashtu vuri në dukje se mbyllja e pesë gjykatave të apelit dhe disa gjykatave të rretheve ka “pothuajse bllokuar aksesin e qytetarëve në drejtësi”. Ai shpjegoi gjithashtu se shumica e ndërtesave të gjykatave nuk “përmbushin … kushtet dhe standardet e sigurisë të nevojshme”.Pas vrasjes së Kalajës, Shoqata e Avokatëve të Korçës dhe Shoqata Kombëtare e Avokatëve të Shqipërisë bojkotuan seancat gjyqësore më 9-10 tetor. Drejtori i Shoqatës së Avokatëve të Korçës, Nevzat Tarelli, i tha stacionit të lajmeve CNA se vrasja e Kalajës nxori në pah nevojën për rritje të sigurisë dhe besimit tek personeli gjyqësor. Ai tha gjithashtu se “njerëzit që presin drejtësi në kohën e duhur, nëse nuk e marrin atë, nuk kanë më besim në drejtësi”.
Engjëll Agaçi, sekretari i përgjithshëm i Këshillit të Ministrave të Shqipërisë, nuk iu përgjigj pyetjeve të Fox News Digital në lidhje me pakënaqësinë mbarëkombëtare me gjyqësorin ose madhësinë e çështjeve të prapambetura gjyqësore në Shqipëri.Një zëdhënës i Departamentit të Shtetit refuzoi t’u përgjigjej pyetjeve në lidhje me suksesin e përpjekjeve të reformës gjyqësore të mbështetura nga SHBA-të në Shqipëri ose të trajtonte çështjet që vrasja e Kalajës ka nxjerrë në pah.”Ne u ofrojmë ngushëllimet tona më të thella viktimave të këtij sulmi dhe familjeve të tyre dhe dënojmë fuqimisht përdorimin e dhunës kundër gjyqtarëve dhe prokurorëve”, tha zëdhënësi.
About the Author
