Zbulimet e vitit të fundit lidhin origjinat e paraamerikanëve me Beringinë dhe sfidojnë bindjen se analiza e ADN-së është e pagabueshme në mjekësi dhe kriminalistikë
Shkencëtarët kanë publikuar dy histori që ndriçojnë skaje të largëta të shkencës së ADN-së: një varrim i lashtë në Alaskë që hap dritare mbi origjinat e paraamerikanëve dhe një rast modern kimerizmi që vë në provë procedurat mjeko-ligjore.
Në lokalitetin Upward Sun River u gjetën mbetje të dy foshnjave të varrosura rreth 11.500 vite më parë, të mbuluara me okër të kuq dhe të shoqëruara me sende rituale si brirë dhe maja shtizash. Analizat gjenetike përcaktuan se të dyja ishin vajza dhe të afërme, por me linja amtare të ndryshme: njëra i përkiste një grupi shumë të hershëm të njohur si USR1, i lidhur me Beringinët e lashtë, ndërsa tjetra lidhej më afër me degën veriore të popullsive autoktone të Amerikës së Veriut. Rezultatet përforcojnë hipotezën e qëndrimit në Beringi gjatë epokës së akullnajave dhe sugjerojnë kontakte ose bashkim komunitetesh pas ndarjeve të hershme demografike rreth 20–36 mijë vite më parë. Për shkak të rrallësisë së gjetjeve të tilla, mbeten të hapura pyetje mbi shtrirjen e diversitetit beringin, përzierjet me degët veriore e jugore dhe fatin evolucionar të këtyre grupeve.
Një rast i dokumentuar pas transplantit të palcës së kockës tek një pacient me leucemi akute tregoi kimerizëm të theksuar: ADN-ja e gjakut dhe e shumë sipërfaqeve trupore përputhej me atë të dhuruesit, ndërsa identiteti biologjik i pacientit, truri, personaliteti, historia mjekësore, mbeti i pandryshuar. Vëzhgimet vunë re shenja të ADN-së së dhuruesit edhe në mostra sperme, një anomali e lidhur nga mjekët me një vasektomi të mëparshme, por që ilustron si ndërhyrjet mjekësore mund të krijojnë dy profile gjenetike brenda të njëjtit individ. Pasojat praktike janë të mëdha: hetimet penale të mbështetura te një profil i vetëm ADN-je mund të ngatërrohen nëse i dyshuari ose viktima është kimerë; po ashtu, testet e atësisë mund të japin sinjale kontradiktore. Duke qenë se kimerizmi shfaqet edhe natyrshëm, p.sh. mikro-kimerizmi gjatë shtatzënisë ose te binjakët, ekspertët kërkojnë interpretim më të kujdesshëm të provave gjenetike.
Varri i lashtë i Alaskës rishkruan kapituj mbi migrimet e hershme dhe diversitetin e paraamerikanëve; rasti modern i kimerizmit detyron laboratorët, gjykatat dhe mjekësinë ligjore të përditësojnë protokollet, të dokumentojnë procedurat mjekësore të individëve dhe të analizojnë shumë inde e markues përpara se të nxjerrin përfundime.
Mesazhi i përbashkët është i qartë: ADN-ja është një arkiv i pasur, por kërkon kontekst. Ajo mund të na çojë 12 mijë vjet pas në kohë dhe, njëkohësisht, të na vërë përballë surprizave shumë moderne.
About the Author
