Kontrata e ndërtimit të aeroportit më të ri të vendit po shndërrohet në një histori të re përplasjeje mes biznesmenëve dhe qeverisë, ndërsa qytetarët mbeten spektatorë të një loje me miliona euro.
Në vend që të përfaqësojë një simbol të zhvillimit dhe modernizimit të infrastrukturës ajrore shqiptare, Aeroporti i Vlorës po kthehet në një arenë akuzash dhe gjyqesh për ndarjen e përfitimeve. Pas kulisave të këtij projekti gjigant fshihet një rrjet interesash ku biznesmenët dhe politikanët përplasen për aksione e përfitime të garantuara, ndërsa interesi publik mbetet i injoruar.
Burime nga grupet e përfshira në projekt tregojnë se përplasjet kanë nisur pas shitjes së aksioneve nga kompania turke YDA Group tek biznesmeni kosovar Behgjet Pacolli. Ky veprim, i miratuar me firmë nga ministrja e Infrastrukturës Belinda Balluku, ka hapur dyshime të forta për shkelje të kritereve të tenderit fillestar, pasi turqit ishin të vetmit që plotësonin kushtet teknike dhe përvojën në menaxhimin e aeroporteve. Me këtë ndryshim, tenderi është kthyer në një procedurë të kontestuar dhe pa garë reale.
Një tjetër pikë e debatit është garancia e trafikut, një mekanizëm që parashikon pagesa nga buxheti i shtetit për kompaninë ndërtuese, edhe në rast se aeroporti nuk realizon fluturime. Dokumentet tregojnë se qeveria refuzoi më parë një ofertë të tri kompanive turke, të cilat kërkonin 120 milionë euro garanci trafiku, për të pranuar më pas ofertën e Pacollit dhe bashkëpunëtorëve të tij me 140 milionë euro garanci. Me fjalë të tjera, shteti garanton pagesa të sigurta për kompaninë, edhe në mungesë të aktivitetit real.
Në publik, Pacolli deklaron se qytetarët nuk do të paguajnë asgjë për ndërtimin e aeroportit, por në praktikë kontrata e favorizon atë me kushte që sigurojnë fitim të garantuar. Ndërkohë, konflikti për ndarjen e përfitimeve ka dalë tashmë në sipërfaqe, me përplasje ligjore dhe politike që po zgjaten prej muajsh.
Kjo situatë ka nxjerrë në pah një realitet të njohur: në Shqipëri, konkurrenca e ndershme në tendera është zëvendësuar nga marrëveshje klienteliste dhe ndarje interesash. Aeroporti i Vlorës, që duhej të ishte një hap përpara drejt zhvillimit rajonal, është shndërruar në shembullin më të qartë të një ekonomie ku “fituesi” përcaktohet jo nga performanca, por nga lidhjet me pushtetin.
Në fund, përplasjet për aeroportin e Vlorës nuk janë më vetëm çështje biznesi. Ato pasqyrojnë një sistem të tërë të deformuar ku përfitimi privat mbizotëron mbi të mirën publike dhe ku qytetarët, ndonëse janë taksapaguesit që e financojnë projektin, mbeten pa zë.
About the Author
