Shtetet e G7 e akuzojnë Moskën për shkatërrim të qëllimshëm të infrastrukturës energjetike të Ukrainës, ndërsa Kievi paralajmëron për rrezik të lartë ndaj sigurisë bërthamore.
Vendet anëtare të Grupit të Shtatëshes (G7) kanë reaguar ashpër ndaj sulmeve të fundit të Rusisë kundër sistemeve energjetike të Ukrainës, duke i cilësuar ato si goditje me pasoja shkatërruese për popullsinë civile dhe mjedisin. Në një deklaratë të përbashkët të publikuar të premten, ministrat e energjisë të Kanadasë, Francës, Gjermanisë, Italisë, Japonisë, Mbretërisë së Bashkuar dhe Shteteve të Bashkuara thanë se sulmet “vazhdojnë të shkaktojnë pasoja të rënda sociale, mjedisore dhe ekonomike ndaj popullit ukrainas”.
Deklarata vjen pasi Kievi akuzoi Moskën për “terrorizëm bërthamor”, pas një serie goditjesh me dronë që dëmtuan nënstacione elektrike dhe impiante të gazit natyror në disa rajone të vendit. Ministria e Jashtme e Ukrainës paralajmëroi se këto sulme, që rrezikojnë funksionimin e sigurt të centraleve bërthamore, përbëjnë “shkelje të rëndë të së drejtës humanitare ndërkombëtare”.
Sipas autoriteteve ukrainase, të enjten u goditën objekte energjetike në rajonet qendrore, perëndimore dhe juglindore të vendit, duke lënë shtatë persona të vdekur dhe mijëra të tjerë pa energji elektrike, ujë dhe ngrohje. Kryeministrja ukrainase Yulia Svyrydenko deklaroi se “qëllimi i Moskës është ta zhysë Ukrainën në errësirë”, ndërsa bëri thirrje për më shumë sisteme mbrojtjeje ajrore dhe sanksione më të ashpra ndaj Rusisë.
Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike (IAEA) konfirmoi se tre centrale bërthamore ukrainase janë detyruar të reduktojnë prodhimin pas goditjeve, duke paralajmëruar për “rreziqe të vazhdueshme dhe reale për sigurinë bërthamore”. Drejtori i përgjithshëm i IAEA-së, Rafael Grossi, u bëri thirrje palëve për “maksimum përmbajtjeje ushtarake” pranë objekteve bërthamore.
Ndërkohë, centrali bërthamor i Zaporizhias, më i madhi në Evropë, me gjashtë reaktorë – mbetet nën kontrollin e forcave ruse dhe aktualisht nuk prodhon energji. Ai ka qëndruar për 30 ditë pa furnizim të jashtëm me energji elektrike, duke u mbështetur vetëm në gjeneratorë rezervë për ftohjen e karburantit bërthamor.
Moskë vazhdon të mohojë se sulmon infrastrukturën civile, duke pretenduar se goditjet janë përgjigje ndaj sulmeve të Ukrainës mbi objektet ruse. Megjithatë, G7 ka përsëritur mbështetjen e saj për rindërtimin e sektorit energjetik të Ukrainës përmes ndihmave financiare, sigurimeve të rrezikut dhe investimeve afatgjata të sektorit privat, duke nënvizuar se “forca dhe qëndrueshmëria e Ukrainës janë thelbësore për sigurinë energjetike globale”.
