UCAV i Baykar bëhet mjeti i parë pa pilot në botë që lëshon një raketë ajër-ajër me drejtim radar në distancë të largët, duke hapur një etapë të re në luftën ajrore
Turqia ka shënuar një precedent të ri në historinë e aviacionit ushtarak. Droni luftarak pa pilot Bayraktar Kizilelma kreu një test real zjarri duke lëshuar raketën ajër-ajër me rreze të largët Gökdoğan dhe duke shkatërruar një dron objektiv me motor reaktiv, konfirmoi kompania prodhuese Baykar më 30 nëntor 2025. Testi u zhvillua më 28 nëntor, mbi zonën e Sinopit, pranë Detit të Zi.
Gökdoğan nën krahun e djathtë, ndërsa radari AESA Murad i zhvilluar nga Aselsan shënoi objektivin ajror me motor reaktiv në distancë, përpara se raketa të lëshohej dhe ta godiste në shënjestër të plotë. Ky është rasti i parë i konfirmuar globalisht kur një dron luftarak me motor reaktiv kryen një goditje ajër-ajër përtej vijës së shikimit me drejtim radar plotësisht të integruar në bord.
Në test morën pjesë gjithsej pesë avionë luftarakë F-16 të Forcave Ajrore Turke, që fluturuan në formacion me Kizilelma për të demonstruar konceptin e bashkëveprimit mes avionëve me pilot dhe atyre pa pilot. Një UCAV tjetër turk, Akinci, shërbeu si mjet ndjekës sigurie dhe për regjistrimin e pamjeve nga ajri. Ky skenar shihet si një provë e qartë e asaj çfarë pritet në betejat ajrore të gjeneratës së gjashtë, ku dronët luftarakë do të veprojnë krah avionëve klasikë.
Gökdoğan është një raketë turke ajër-ajër përtej vijës së shikimit, e zhvilluar nga instituti shtetëror TÜBİTAK SAGE për të zëvendësuar AIM-120 AMRAAM në arsenalin turk. E pajisur me kërkues aktiv radarik dhe aftësi fire and forget, ajo është projektuar për të goditur objektiva ajrorë në distanca të mëdha, duke kombinuar radarët kombëtarë si Murad AESA me avionë si F-16, Akinci dhe tani Kizilelma.
Ky sukses i jep Turqisë epërsi simbolike dhe teknologjike ndaj programeve të tjera ndërkombëtare të dronëve luftarakë, si MQ-28A Ghost Bat australian, i cili ende nuk ka kryer zjarr real me raketë ajër-ajër në konfigurim operacional. Ekspertët e mbrojtjes vlerësojnë se dronët UCAV të armatosur me raketa të tilla, edhe nëse nuk janë aq manovrues sa avionët me pilot, mund të përdoren për të mbyllur hapësira ajrore dhe për të komplikuar në mënyrë të përhershme çdo plan ofensiv të një kundërshtari.
Rezultatet e testit pritet të shfrytëzohen edhe në bashkëpunimin e ri industrial midis Baykar dhe kompanisë italiane Leonardo, në kuadër të ndërmarrjes së përbashkët LBA Systems, e cila synon prodhimin në Evropë të dronëve TB2, TB3, Akinci dhe Kizilelma. Kjo e konsolidon më tej ambicien e Ankarasë për të eksportuar jo vetëm dronë zbulimi dhe goditjeje nga toka, por edhe platforma pa pilot të afta për luftë ajrore në distancë të largët, duke rritur peshën e Turqisë në tregjet globale të armëve dhe në balancat rajonale të sigurisë.
About the Author
