Historia e familjes Rothschild është identifikuar për shekuj me bankat, kreditë shtetërore, veraritë që vendosin çmime rekord dhe shpërndarjen e pasurisë në të gjithë planetin. Emri i tyre është i barabartë me fuqinë ekonomike. Megjithatë, fundi i vitit 2025 e gjen këtë dinasti globale përballë një konflikti të brendshëm që shkon përtej treguesve ekonomikë.
Në qendër nuk është një bankë apo një marrëveshje biznesi prej miliarda dollarësh, por një kështjellë. Jo një kështjellë e zakonshme, por rezidenca emblematike baroniale në Zvicër.
Lufta e familjes Rothschild për ‘Luvrin e vogël’: Beteja e
Château de Pregny, një kullë me vlerë të paçmuar si shtëpi, me thesare arti po aq të paçmuara që thuhet se strehon. Një hapësirë ??private që është krahasuar me një “mini Luvër”, për shkak të pjesëve të rralla të një koleksioni që vetëm anëtarët e familjes kanë mundësinë t’i admirojnë. Dhe jo të gjitha, me sa duket.
Château de Pregny, me pamje nga brigjet e qeta të Liqenit të Gjenevës, nuk është thjesht një pronë. Është një depo kulture dhe një simbol familjar që bashkon mobiljet e epokës së Luigjit XVI, veprat klasike spanjolle dhe flamande dhe koleksione të rralla objektesh historike. Raportet e përshkruajnë hapësirën si të tillë që përmban piktura që u atribuohen piktorëve të njohur si Goya, Rembrandt, El Greco, Fragonard dhe Boucher. Ka edhe koleksione të vjetra aristokratike në ambientet e saj. Një martesë e vlerës artistike dhe kujtesës kulturore që është e vështirë të gjendet jashtë muzeve të klasit botëror.
Lufta e familjes Rothschild për ‘Luvrin e vogël’: Beteja e
Nadine, e veja e Edmond de Rothschild, në Chateau Clarke në vitin 1999. Sot, baronesha 93-vjeçare është në një mosmarrëveshje ligjore me nusen e saj Ariane.
Rothschild kundër Rothschild
Ky mini-muze është bërë fronti i ri në një mosmarrëveshje komplekse familjare. Nga njëra anë është 93-vjeçarja Nadine de Rothschild, e veja e Edmond de Rothschild, i cili i përkiste degës franko-zvicerane të dinastisë. Nadine, pas dekadash jete familjare dhe pranie shoqërore, pretendon se burri i saj i kishte lënë trashëgim një pjesë të rëndësishme të koleksionit dhe tani po kërkon ta nxjerrë atë nga shtëpia familjare në mënyrë që të krijojë një muze të ri të aksesueshëm publikisht në Gjenevë. Kundërshtarja e saj është Ariane de Rothschild, e cila tani mban titullin e Baroneshës si e veja e Benjaminit, djalit të vetëm të çiftit Edmond-Nadine, i cili vdiq në vitin 2021. Si drejtuese e Grupit Edmond de Rothschild, një entitet i madh financiar, Ariane argumenton se koleksioni duhet të mbetet i paprekur në Château de Pregny, duke ruajtur trashëgiminë e bashkuar të familjes në të njëjtin mjedis natyror që ka strehuar veprat për breza. Dhe sigurisht, larg syrit të publikut.
Lufta e familjes Rothschild për ‘Luvrin e vogël’: Beteja e
Drama familjare nuk kufizohet vetëm në mosmarrëveshje të thjeshta. Të dy palët janë përfshirë në një sërë betejash ligjore që zbulojnë tensione më të thella mbi të drejtat e emërtimit, aksesin në vetë shtëpinë dhe pronësinë e objekteve brenda saj. Në njërën nga betejat e para, Ariane humbi përpjekjen e saj për të ndaluar Nadine, vjehrrën e saj, nga përdorimi i emrit të Edmond për fondacionin e saj bamirës. Në të kundërt, Nadine kohët e fundit humbi të drejtat ligjore për të hyrë në vetë kështjellën, duke demonstruar se mosmarrëveshja familjare është përshkallëzuar në një luftë të plotë ligjore. Një barazim, për momentin.
Lufta e familjes Rothschild për ‘Luvrin e vogël’: Beteja e
Një thesar kulturor
Thellësia e krizës pasqyron gjithashtu një mosmarrëveshje më të gjerë, më praktike sesa filozofike. Nadine e sheh artin si diçka që duhet të admirohet nga gjithnjë e më shumë njerëz, duke u bërë një trashëgimi publike përmes një muzeu. Ariane, nga ana tjetër, këmbëngul që koleksioni ka kuptim vetëm si një entitet i vetëm i trashëguar, duke ruajtur një lidhje me historinë familjare në vendin që e pret atë.
Lufta e familjes Rothschild për ‘Luvrin e vogël’: Beteja e
Ariane dhe Benjamin de Rothschild, në vitin 2017. Pas vdekjes së djalit të vetëm të çiftit, Edmond-Nadine, në vitin 2021, Ariane është kreu i gjigantit financiar Edmond de Rothschild Group.
Në një botë ku koleksionet e mëdha private rrallë shohin dritën e ditës, rasti i familjes Rothschild është unik jo vetëm për shkak të emrit, por edhe për shkak të natyrës së koleksionit.
Lufta e familjes Rothschild për ‘Luvrin e vogël’: Beteja e
Nadine dhe Ariane de Rothschild ne 2004.
Rothschildët kanë ruajtur një “kulturë heshtjeje” rreth trashëgimive të tyre për dekada, madje duke u ndaluar fotografëve dhe vizitorëve kuriozë të dokumentojnë përmbajtjen e Château de Pregny. Kjo ka nxitur trillime dhe thashetheme rreth vlerës dhe rëndësisë së objekteve, duke e bërë këtë mosmarrëveshje jo vetëm private, por edhe një çështje kurioziteti ndërkombëtar. Nadine ka punuar shumë për të treguar se nuk është e shkëputur nga origjina e saj “e përulur”. Nga një rrobaqepëse në një punëtore fabrike dhe një modele, përpara se të martohej me Edmondin dhe të bëhej anëtare e një prej familjeve më të famshme në botë, ajo përpiqet t’i shtojë një dimension njerëzor një beteje që përndryshe mund të dukej thjesht formale. Por Ariane, e cila mban edhe titullin institucional, përfaqëson një brez të ri menaxherësh të trashëgimisë botërore që po përpiqen të balancojnë privaten me publiken.
Lufta e familjes Rothschild për ‘Luvrin e vogël’: Beteja e
Kjo mosmarrëveshje nuk ka gjasa të zgjidhet menjëherë. Gjykatat zvicerane ende po shqyrtojnë pretendimet për pronësinë e veprave të artit dhe artefakteve. Në të njëjtën kohë, të gjithë anëtarët e familjes, madje edhe nga degë të largëta, po thirren të marrin qëndrim dhe të mbështesin njërën palë ose tjetrën, duke e përgjithësuar mosmarrëveshjen. Por përtej fushës ligjore, ajo që po zbulohet është një pyetje themelore: çfarë do të thotë të jesh mbrojtës i një thesari kulturor në një epokë kur koleksionet private ndoshta kanë të njëjtën peshë si muzetë publikë? Dhe kush vendos se si do të ruhet dhe si do të jetë ky thesar në sytë e publikut apo jo?
About the Author
