
Mes errësirës, goditjeve ruse dhe krizave të brendshme, ukrainasit kërkojnë që paqja të mos vijë duke shuar llogaridhënien
Ndërsa raketat ruse kanë rikthyer ndërprerjet e gjata të energjisë në Kiev, jeta e qytetarëve është ngushtuar në orët e pakta të dritës. Familjet planifikojnë lëvizjet sipas orareve të fikjes së rrymës, spitalet pezullojnë procedurat, dhe personat me aftësi të kufizuara bllokohen në apartamente sa herë që ashensorët ndalojnë. Në këtë realitet të trazuar, shfaqet një përzierje qëndrueshmërie, lodhjeje dhe një shprese të brishtë që ende nuk është shuar.
Kjo shpresë u tund javën e kaluar, kur doli në dritë një tjetër skandal korrupsioni që përfshinte zyrtarë të lartë të afërt me presidentin Volodymyr Zelensky. Ironikisht, hetimi u publikua pikërisht nga agjencitë kundër korrupsionit që qeveria u përpoq t’i dobësonte disa muaj më parë, duke provokuar protesta masive që i detyruan autoritetet të tërhiqeshin.
Në të njëjtën periudhë, Shtetet e Bashkuara paraqitën një propozim prej 28 pikash për një marrëveshje paqeje, e cila sipas shumë ukrainasve rrezikon të sakrifikojë drejtësinë dhe sovranitetin në këmbim të një ndalimi të përkohshëm të luftës. Dokumenti parashikon ndryshime territoriale dhe një amnisti të gjerë për krimet e kryera gjatë luftës — një dispozitë që bie në kundërshtim me të drejtën ndërkombëtare dhe me detyrimin e Ukrainës për të hetuar shkeljet e rënda.
Për ata që jetojnë nën sirena dhe errësirë, dilema është e dhimbshme: a duhet harruar e kaluara për të ndalur luftën? A duhet lënë pa drejtësi mijëra viktima?
Shifrat e OKB-së flasin vetë: mbi 14 mijë civilë të vrarë dhe afro 40 mijë të plagosur që nga fillimi i agresionit rus. Çdo numër ka një emër. Një familje e shuar në Mariupol. Një burrë i vrarë nga një dron në Kherson. Të zhdukur, të torturuar, të ekzekutuar, histori që nuk mund të fshihen me një vendim politik.
Ndërsa Rusia avancon në frontet lindore dhe jugore, Ukraina përballet njëkohësisht me trysninë e korrupsionit të brendshëm dhe kushtet e rënda të luftës. Ukraina nuk ka luksin të protestojë masivisht; çdo destabilizim i brendshëm mund të nxjerrë përfitime për agresorin.
Në një mbrëmje tjetër të errët, gjatë Ditës së Përkujtimit të Holodomorit, ukrainasit ndezën qirinj për të kujtuar urinë e orkestruar nga Bashkimi Sovjetik në vitet 1930. Për ta, ajo dritë e vogël përfaqëson premtimin se e keqja nuk duhet të mbetet e pandëshkuar.
Nëse bota kërkon paqe të qëndrueshme në Ukrainë, drejtësia nuk mund të flaket si pengesë. Ukrainasit mund të përballojnë errësirën elektrike, por jo errësirën morale. Dhe pikërisht ai flakadan i drejtësisë është drita që nuk duhet të shuhet kurrë.
